دکتر سهیلا بختیاری در ترجمان دانش : در جراحی خارج کردن کیسه صفرا به روش لاپاراسکوپی استفاده از قطره بابونه به صورت خوراکی قبل از عمل جراحی می‌تواند تهوع استفراغ و نفخ شکمی بعد از جراحی را کاهش دهد
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری احوال نیوز، سلسله نشست‌های ترجمان دانش دوشنبه ۱۴۰۲/۹/۲۷ ، در آذر ماه پژوهش ساعت ۱۳ با حضور دکتر مریم کیان پور، معاون پژوهشی دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، دکتر محبوبه نم نباتی، استاد تمام گروه کودکان و نوزادان دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و رئیس کمیته اخلاق در پژوهش و علوم توانبخشی و مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی ، دکتر تهمینه دادخواه، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، دکتر سهیلا بختیاری، عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، دکتر مریم اقبالی، مدیر گروه مراقبت‌های ویژه پرستاری دانشکده پرستاری علوم پزشکی اصفهان در سالن معرفت دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، شهشهانی عضو هیئت علمی گروه بهداشت جامعه و سالمندی و با حضور اصحاب رسانه ، در سالن معرفت دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، برگزار شد.
دکتر سهیلا بختیاری، عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در نشست خبری ترجمان دانش با پژوهشی تحت عنوان«بررسی تاثیر بابونه بر تهوع استفراغ و نفخ شکمی بعد از جراحی کلیه سیستکتومی به روش لاپراسکوپی در بیماران ارجاع شده به اتاق عمل بیمارستان‌های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان» اظهار داشت: طب مکمل و جایگزین به روش‌هایی گفته می‌شود که خارج از محدوده روش‌های درمانی پزشکی نوین قرار بگیرند. مرکز ملی طب مکمل و جایگزین آمریکا که از مراکز وابسته به وزارت بهداشت آمریکا است و با سازمان بهداشت جهانی همکاری نزدیک دارد طب مکمل و جایگزین را به چندین شاخه تقسیم کرده است: انرژی درمانی ، درمان از طریق حرکت دادن اعضای بدن ، سیستم‌های پزشکی جایگزین ، درمان‌های بیماری‌های جسمی از طریق ذهن و درمان بیولوژیک است.
دکتر سهیلا بختیاری، در همین خصوص اذعان داشت: مطالعه ما که از نوع درمان با استفاده از گیاهان دارویی است و جز دسته درمان‌های بیولوژیک قرار می‌گیرد. بر اساس آخرین مطالعاتی که انجام شده در کشور آمریکا ۱۴۰۰ بیمارستان خدمات طب مکمل و جایگزین را به مراجعین خود ارائه می‌کنند. ۶۱ درصد از این بیمارستان‌ها دلیل استفاده از این روش‌ها را تاثیرگذار بودن این روش‌ها را اعلام کردند و ۸۷ درصد از این بیمارستان ها دلیل استفاده از روش‌های مکمل و جایگزین درخواست و علاقه بیماران اعلام کردند. ۸۱ درصد از بیمارانی که از این روش‌ها در این بیمارستان‌ها استفاده کرده‌اند ، بابت آن پول پرداخت کرده‌اند که ۳۷ درصد آن را بیمه‌های خدمات درمانی تقبل کردند .وی با اشاره به گزارش سازمان جهانی بهداشت در ارتباط با موضوع طب مکمل و جایگزین بیان کرد: کشور های مختلف متوجه حقوق حقه بیماران شدند و به جمع طرفداران طب مکمل و جایگزین می‌پیوندند و دیگر اینکه تحقیقات بر روی اکثر شاخه‌های طب مکمل و جایگزین می‌تواند به آسانی صورت بگیرد و صرف زمان‌های طولانی و تحقیقات پرخرج هم نیازی نیست. دکتر سهیلا بختیاری عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اعلام کرد: تحقیقی روی بیمارانی که تحت عمل جراحی خارج کردن کیسه صفرا بودند ، انجام دادیم . جراحی که تا سال ۱۹۸۶ فقط با عمل باز ، از طریق برش جراحی روی جدار شکم انجام می‌شده است از جمله ناراحتی‌هایی که به دنبال این جراحی به شیوه باز برای بیماران ایجاد می‌شد ، آسیب به دیواره شکم است وی همچنین افزود: در حال حاضر بیشتر از ۹۰ درصد از جراحی خارج کردن کیسه صفرا در کشور های پیشرفته از روش لاپاراسکوپی انجام می‌شود که از متداول‌ترین جراحی‌های انتخابی برای این عمل محسوب می‌شود.
در کشور ایران هم جراحان و هم خود بیمار استقبال زیادی از روش لاپارسکوپی می‌کنند ، این روش به خصوص برای خارج کردن کیسه صفرا خیلی متداول شده است. دکتر سهیلا بختیاری عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ابراز داشت : مزایای عمل جراحی لاپاراسکوپی نسبت به روش باز این است که طول بستری بیماران در این روش کوتاه‌تر است درد بعد از عمل کمتر است احتمال ابتلا به عفونت و یا فتق در ناحیه برش جراحی کمتر است بهبودی بیماران سریعتر است و سریعتر می‌توانند به فعالیت‌های روز مره خود برگردند و از نظر زیبایی و نمای ظاهری نمای بهتری ایجاد می‌کند. وی همچنین تاکید کرد: با این حال این روش با همه مزایا و امتیازاتی که دارد عوارضی می‌تواند داشته باشد. بر اساس مطالعاتی که انجام گرفته عوارض خارج کردن کیسه صفرا به روش لاپاراسکوپی ۲ تا ۱۰ درصد گزارش کرده‌اند اگرچه نسبت به روش باز کمتر است اما باز هم درصد قابل توجهی است.
دکتر سهیلا بختیاری، بابیان اینکه: همه پزشکان معتقد هستند روش لاپاراسکوپی روش انتخابی برای بیماران با سنگ علامت دار کیسه صفرا است.افزود: بعد از این عمل بروز عورض بسیار شایع است با اینکه عوارض بسیار کوتاه مدت هستند اما این عوارض می‌توانند پایدار باشند و درمان‌های پیچیده داشته باشند و تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیماران بر جای بگذارند دکتر سهیلا بختیاری عمده ترین عوارض بعد از خارج کردن کیسه صفرا به روش لاپراسکوپی را درد مکرر شکم ، حالت تهوع و استفراغ ، اسهال ، سوء هاضمه و نفخ شکم برشمرد واعلام کرد : دراین مطالعه ما بر روی شایع‌ترین و آزار دهنده ترین این عوارض که شامل درد شکم ، حالت تهوع و استفراغ و نفخ هست تمرکز کردیم. وی افزود : بر اساس مطالعات ، درد شایع‌ترین شکایت بیماران بعد از عمل جراحی است و بعد از درد شایع‌ترین شکایت بیماران بعد از هرگونه عمل جراحی تهوع و استفراغ است ، که ۲۰ تا ۳۰ درصد موارد می‌تواند رخ دهد دکتر سهیلا بختیاری خاطرنشان کرد: متاسفانه میزان شیوع این دو عارضه در بعد از جراحی های لاپاراسکوپی تا ۸۰ درصد است که درصد بسیار بالایی است بدتر از همه اینکه تهوع و استفراغ می تواند مشکلات عمده‌ای را به دنبال داشته باشد از جمله اینکه باعث کشش بخیه‌های جراحی ، کم آبی بدن ، حتی پارگی مری و خونریزی و اسپاسم در مجرای تنفسی شود و اگر این دو عارضه ادامه پیدا کنند ، می‌توانند باعث افت فشار خون ، افزایش فشار داخل مغز ، افزایش فشار داخل چشم و در نهایت تاخیر در ترخیص بیمار از ریکاوری و افزایش هزینه‌های بیمار شود.
دکتر سهیلا بختیاری عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اعلام کرد: داروهایی وجود دارد که به طور معمول برای درمان استفراغ و تهوع بعد از عمل جراحی استفاده می‌شوند که متاسفانه می‌توانند عوارضی مانند عوارض قلبی عروقی ، ریوی ، تشنج و… را به دنبال داشته باشند با وجود مصرف داروهای شیمیایی برای رفع این دو عارضه هنوز این دو عارضه پابرجا هستند. عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اقرار کرد: متاسفانه تا امروز هیچ استراتژی واحدی به طور قطعی نتوانسته از این عارضه پیشگیری کند. وی همچنین افزود: نفخ شکم از عوارضی است که بعد از این عمل دیده می‌شود که ۲۶ درصد تا ۶۲ درصد موارد به دنبال این عمل جراحی وجود دارد. که می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را به دنبال داشته باشد از جمله : مختل کردن عملکرد تنفسی ، تاثیر بر روی فشار خون ، تحت فشار قرار گرفتن بخیه‌ها ، قولنج‌های دردناک روده.
دکتر سهیلا بختیاری بیان کرد: از آنجا که خود نفخ شکم باعث ایجاد درد می‌شود برای کاهش نفخ شکم در بسیاری از موارد از داروهای ضد درد استفاده می‌شود که این داروها خود عوارض جانبی متعددی دارند بر اساس مطالعات نشان داده شده است که استفاده از داروهای شیمیایی برای رفع نفخ شکم ممکن است کم اثر باشد و یا دارای عوارضی جانبی باشد در حال حاضر اثربخشی ناکافی داروها و عوارض جانبی متعدد و نتایج درمانی متناقض ، مقبولیت پایین داروهای شیمیایی در بین مردم و منع مصرف این داروها در بعضی افراد گزارش شده است از طرفی گرایش عموم مردم به استفاده از داروهای گیاهی و تنوع این داروها در کشور ایران و عوارض جانبی ناچیز آنها از جمله دلایلی هستند که جستجو برای درمان جدید را می‌طلبد. .دکتر سهیلا بختیاری عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید براینکه: بابونه گیاهی است که در کل دنیا مصرف زیادی دارد و در فهرست ۲۱ داروی شناخته شده در سرتاسر جهان است این دارو به عنوان یک گیاه دارویی معرفی شده و خواص درمانی گل‌های آن مورد مطالعه قرار گرفته است گل بابونه به دلیل داشتن خواص درمانی متعدد مورد توجه است و به عنوان یکی از داروهای گیاهی استاندارد معرفی شده است گل‌های بابونه توسط گروه آنتی اکسیدان غنی شده است بابونه خواص ضد التهاب هم دارد این ماده دارای آنتی اکسیدان‌هایی است که باعث عملکرد بهتر سیستم ایمنی می‌شود و درد و تورم را کاهش می‌دهد از خواص دیگر گیاه بابونه یک گیاه آرام بخش برای اعصاب است است و برای درمان بی‌خوابی هم توصیه شده است مهمتر از همه اینکه عوارض جانبی بابونه بسیار نادر است و و گاهی به ایجاد واکنشهای آلرژیک که مختصر و قابل اغماض منجر شده و هیچ گونه اطلاعاتی تاکنون در خصوص وجود سمیت ناشی از مصرف بابونه در دسترس نیست و در کل برای مصرف بی‌خطر شناسایی شده است.
وی در ادامه مطلب خود افزود : با توجه به وفور این گیاه و با توجه به مشکلات و عوارضی که بیماران بعد از این جراحی با آن دست به گریبان هستند ، تیم پژوهشی تصمیم گرفتیم مطالعه ای انجام شود که این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی بود که بصورت تصادفی دو گروه مداخله و کنترل داشت . و بر روی ۶۴ بیمار ۱۸ تا ۶۵ ساله که در بیمارستان‌های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تحت این عمل جراحی قرار گرفته بودند انجام شد. ۳۲ نفر در گروه مداخله ،( گروهی بودند که بابونه مصرف کردند) و ۳۲ نفر دیگر گروه کنترل ( که آب مقطر مصرف کردند. ) به بیمارانی که در گروه مداخله قرار گرفتند در بدو اتاق عمل۲۰ قطره بابونه به صورت خوراکی رقیق شده با ۲۰ سی سی آب دادیم خوردند و در بیمارانی که در گروه کنترل بودند در بدو ورود به اتاق عمل آب مقطر را به صورت خوراکی دادیم خوردند.
دکتر سهیلا بختیاری خاطرنشان کرد: بیماران تحت مطالعه ما در بدو ورود به اتاق عمل ، قبل از ترخیص از ریکاوری ، و دو ساعت بعد از آن یعنی زمانی که در بخش جراحی بودند از نظر تاثیر مصرف بابونه و مصرف آب مقطر روی علائم گوارشی، مورد مطالعه قرار گرفتند.
دکتر سهیلا بختیاری، عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اعلام کرد: نتایج مطالعه نشان داد که قطره خوراکی بابونه بر تهوع استفراغ و نفخ شکمی بیماران بعد از این عمل جراحی موثر بوده و نتیجه نهایی اینکه در جراحی خارج کردن کیسه صفرا به روش لاپاراسکوپی استفاده از قطره بابونه به صورت خوراکی قبل از عمل جراحی می‌تواند تهوع استفراغ و نفخ شکمی بعد از جراحی را کاهش دهد و اقدامی مفید در راستای آسایش و راحتی بیماران باشد کاربرد یافته‌ها شامل این موارد است با توجه به اینکه بابونه گیاهی است که در دسترس همگان قرار دارد و می‌تواند برای بیمارانی که جراحی می‌شوند نگرانی‌هایی که از عوارض داروهای شیمیایی دارند را کاهش دهد و با توجه به اینکه فرم قطره خوراکی آن در بازار وجود دارد می‌تواند به راحتی در اتاق عمل‌های کشور قبل از عمل جراحی مورد استفاده قرار بگیرد به خصوص اینکه نیاز به ناشتا بودن بیمار هم ندارد وی همچنین افزود: این گیاه دارویی حتی می‌تواند بعد از عمل جراحی مورد استفاده بیماران برای کاهش عوارض تهوع استفراغ و نفخ شکم قرار بگیرد یافته های این پژوهش می‌تواند در جهت رشد و ارتقای کیفیت مراقبت از بیماران در اتاق عمل به کار آید به ویژه اینکه اجرای آن به عنوان یک روش ساده و کم عارضه توسط پزشکان و پرسنل اتاق عمل می‌تواند مفید باشد.
در پایان این نشست دکتر سهیلا بختیاری عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در پاسخ به سوال خبرنگار پایگاه خبری احوال نیوز مبنی بر اینکه آیا مصرف قطره خوراکی بابونه یا هر نوع داروی گیاهی دیگر مردم می توانند به راحتی بدون تجویز پزشک استفاده کنند؟ وی در این خصوص تاکید کرد : داروهای گیاهی همانطور که گفتیم جز طب مکمل هستند یعنی به هیچ عنوان نمی‌توانیم تمام افراد را از درمان‌های طب نوین که شامل دارودرمانی هست محروم کنیم و تمام مواردی هم که من به آن اشاره کردم بیشتر بر اساس تحقیقات انجام شده بود که مثلاً بابونه خواص ضد التهابی و خواص آرام بخشی دارد اما ما به هیچ عنوان مصرف خودسرانه توسط مردم توصیه نمی‌کنیم و این فعلاً در محدوده مطالعه خودمان است و نتایج آن حتی در عمل جراحی لاپاراسکوپی دیگه هم قطعاً ما نمی‌توانیم تعمیم بدهیم دکتر سهیلا بختیاری تاکید کرد: ما فقط در محدوده مطالعه خودمان می‌توانیم بگوییم که برای بیمارانی که می‌خواهند عمل جراحی خارج کردن کیسه صفرا از طریق لاپاراسکوپی انجام دهند مصرف این قطره که در واقع یک جور داروی گیاهی است و جز درمان‌های بیولوژیک از طب مکمل است، با آن اردری که ما دادیم و مصرف شد می تواند این عوارض بعد از عمل روی همان دسته بیماران خاص اثر داشته باشد. ولی اینکه افراد خودسرانه برای عمل‌های جراحی دیگر که بعد از عمل تهوع و استفراغ یا نفخ شکم دارند مصرف کنند، ما نمی‌توانیم در واقع توصیه‌ای داشته باشیم.
انتهای پیام/*
