مقاله خبری تحلیلی پایگاه خبری احوال نیوز
داستان صنعت خودرو ایران داستانی تلخ از امید پیشرفت و افتادن در کام منفعت طلبی و سقوط در دامان ناکارآمدی است. سالهاست که این صنعت در دست رانت‌خواران فاقد وجدانی افتاده است که می توانند به بهانه های واهی مردم را سرکیسه کنند. در مقایسه تولیدات خودروهای داخلی با همتایان هم قیمت خارجی شان پیرزن بزک کرده ای را مانند که در مقابل عروسی زیبا روی خوش اندام جلو آرایی کند .
اولین شرکت تولیدکننده خودرو که فیات ایران بود در سال ۱۳۳۲ تأسیس شد ولی تولید اولین محصولات این شرکت که فیات ۱۱۰۰ نام داشت در سال ۱۳۳۹ انجام شد و عملاً شرکت جیپ ایران (پارس خودرو) که در سال ۱۳۳۶ تأسیس شده بود در سال ۱۳۳۸ اولین خودروی تولیدشده در ایران را که جیپ شش سیلندر کالسکه‌ای بود تولید کرد. در سال بعد اولین فیات‌های ایرانی تولید شدند. در سال ۱۳۳۸ شرکت تولید خودروی ایران (مرتب خودرو) تأسیس شد. این شرکت هم در سال ۱۳۴۲ اولین محصولات خود را که انواع مدل‌های لندروور بود تولید می‌کرد. در سال ۱۳۴۱ ایران ناسیونال (ایران خودرو) تأسیس و در سال ۱۳۴۵ اولین خودروی همه‌گیر تولید داخل یعنی پیکان تولید شد. در سال ۴۷ بیش از ۱۲ هزار دستگاه پیکان در ایران ساخته شد در حالی که تیراژ تولید بقیه خودروهای ذکر شده حداکثر از ۲۰۰۰ دستگاه تجاوز نمی‌کرد. این روند همچنان ادامه داشت تا سال ۵۱ حدود ۱۲۰ هزار دستگاه پیکان ساخت ایران در خیابان‌های تهران و دیگر شهرستان‌ها تردد می‌کردند. این تعداد در سال ۵۷ و پیش از انقلاب اسلامی با رشد نسبتاً زیادی به بیش از ۴۳۲ هزار دستگاه در سال ۵۷ رسید.
در بعد از انقلاب صنعت خودرو مانند اقتصاد بیمار ما بیماری صعب تری دست به گریبان شد،که انتهای آن به نا امیدی مردم از خودرو داخلی و مال اندوزی سیری‌ناپذیر رانت خواران صنعت خودرو منتهی شد. هیچ دولتی نتوانست در مقابل خودروسازان و مونتاژ گران داخلی مقاومت کند ، به دلیل اینکه یا خود در این بازار نقش اصلی را ایفا می‌کرد یا افرادی که در این بازار نقش اصلی را ایفا می کردند بر دولت تسلط داشتند.
از قرعه کشی های خودرو در زمان جنگ و اوایل انقلاب با فاصله قیمتی چشمگیر که گاه باعث تغییر زندگی و زیر و رو شدن وضعیت معیشتی یک خانواده می شد ، قطع ارتباط با خودروسازان برند خارجی، آوردن خودروهای ارزان‌قیمت نامطمئن همه و همه، ما حصل دهه شصت صنعت خودروی ایران است.
در دهه هفتاد با وجود دولت هایی با تفکر لیبرالیستی فاصله قدرت خرید مردم و خودرو بیشتر شد .گر چه تعداد خودروهای موجود افزایش یافت ولی دولت نتوانسته بود خودروهای فرسوده سال های قبل را از سطح خیابان ها و جاده ها جمع آوری کند . در این برهه خودروهای اولیه ساخت ایران همراه خودروهای به روز وارداتی در سطح شهر ها جولان می داد.
در دهه ۸۰ با یک دوره رکود و یک دوره تصاعد قیمت ها روبرو هستیم. قیمت های خودرو در سال ۹۱ به اوج خود رسید و دلالان این عرصه بیشترین منفعت را از افزایش حدود ۳۵۰ درصدی قیمت خودرو بردند .
در دولت مسستقر سال ۹۲ تا ۹۶ با رکود صنعت خودرو روبرو هستیم . البته این رکود در تمام سطوح تولیدی به چشم می خورد. همین رکود باعث کاهش تورم و حتی یک رقمی شدن آن گردیده است. (تورم تک رقمی در سالهای بعد از انقلاب به ندرت به چشم می خورد) اما ناگهان از ابتدای سال ۹۶ تا پایان سال ۱۴۰۰ فاجعه رخ می دهد و خودرو که تاکنون به چشم یک کالای سرمایه ای نه مصرفی دیده می شد رنگ سرمایه ای تندتری یافت و به یک جنس لوکس برای خانواده ها تبدیل گردید
قیمت خودرو در مهر ۱۳۹۶:
https://1car.ir/ns-12422
قیمت خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۰:
https://khodro45.com/قیمت-روز-خودرو-کارکرده-صفر-داخلی/
بررسی قیمت خودروها در مهر ماه ۹۶ و اردیبهشت ۱۴۰۰ حکایت از رشد بیش از هزار درصدی صنعت خودرو دارند دیگر قطعاً خودرو یک سرمایه است و بعد ابزاری آن در حاشیه قرار گرفته است.
درسال ۱۴۰۱ تلاش های دولت جدید ناگهان به سد خودروسازان برخورد می کند و وزیری که قول کاهش قیمت خودرو داده بود تغییر جهت می دهد. وی با بورسی کردن خودرو و رقابتی کردن قیمت قیمت های نامتعارف را تثبیت می کند . مجلس نیز با با نفوذ رانت خودرو در مجمع روبرو شده و مجمع نیز با تغییر قانون واردات خودرو دست رانت داران را می گیرد.
مردم دیگر می دانند دولت و مجلس قدرت مقابله با رانت خودروسازان را ندارند و آنان نیز با وارد شدن به عرصه رقابت خرید خودرو شکم سیری ناپذیر منفعت طلبان این عرصه را فربه تر می سازند .
حتی بر اساس دفاعیات آخرین وزیر صمت ، دولت هماورد رانت خواران این عرصه نیست. تا واردات خودرو دست دوم یا کاهش قیمت گمرکی جهت واردات خودر مطرح شد ذی نفوذان این عرصه دستشان از آستین بیرون آمد و خود را مدافع صنعت مرده خودروی ملی نشان دادند(به اظهارات آقایان میرسلیم و آقا محمدی اغضای مجمع توجه شود) و روزها و ساعتها در اذهان عمومی برسر گوری ضجه زدند که جنازه ای در آن نبود .
در استیضاح وزیر مشخص شد که رانت خواران صنعت خودرو با زر و زور، با تهدید و تشویق می توانند منویات خود را به منصه ظهور برسانند .
در آخر تنها مردم متوسط می توانند ناجی خود شوند گرچه این طبقه در این سالها نیز بسیار لاغر شده است آن ها با عدم شرکت در بازی دلالان می توانند به عرصه تاخت و تاز آن ها پایان دهند .
باید امید داشت به خیر کسان
مرا به خیر تو امیدی نیست شر مرسان
مهدی امیدوار
اردبیبهشت ۱۴۰۲
انتهای پیام/*
