پنجمین روز چهاردهمین جشنواره فیلم فجر اصفهان با اکران فیلم ظاهر و آپاراتچی
پنجمین روز چهاردهمین جشنواره فیلم فجر اصفهان با اکران فیلم ظاهر و آپاراتچی
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری احوال نیوز، در پنجمین شب چهاردهمین جشنواره فیلم فجر اصفهان ، اولین اکران فیلم ظاهر و دومین بار اکران آپاراتچی ، با حضور هنرمندان و پیشکسوتان هنر، و اصحاب رسانه در سینمای فلسطین اصفهان اکران گردید.
فیلم ظاهر یکی از آثار حاضر در جشنواره فیلم فجر است که محصول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به حساب می‌آید و در کنار فیلم باغ کیانوش و ملکه آلیشون جزو آثار کودک و نوجوان جشنواره چهل و دوم هستند. در این مطلب نگاهی به متن و حواشی و نقدهای این فیلم می‌اندازیم.
خلاصه داستان فیلم ظاهر
در خلاصه داستان فیلم ظاهر آمده: ظاهر ۱۸ سال دارد و در شمال کشور سرباز است. او با اکبر و زیبا پیرمرد و پیرزنی که در کلبه‌ای نزدیک پادگان زندگی می‌کنند آشنا می‌شود و همزمان عاشق یک دختر روستایی می‌شود. در ادامه اتفاق‌هایی برایش رقم می‌خورد…
نقد و بررسی فوری فیلم ظاهر
نکته: این نقد و نوشته‌ها، نظر کوتاه ولی دست‌اول منتقدان و نویسندگان سینمایی است در بار اول تماشای فیلم؛ شاید بعدها همه چیز تغییر کند!
اسم پیشنهادی دیگر برای فیلم: طاهر
سطح فیلم: رد شدن در مرحله انتخاب / پذیرفته شدن در بخش فیلم‌های کوتاه
۳ نکته از فیلم:
- بازی چشمنواز یدالله شادمانی
- اسلوموشن‌هایی بی‌دلیل
- مناسب برای یک فیلم کوتاه ۲۰ دقیقه‌ای
سعیده نیک اختر
اولین ساخته حسین عامری با حمایت کانون پرورش فکری، فیلمی معقول و شریف است. فیلمی نماینده سینمای تجربی که رنگ و لعاب خوبی هم دارد. ظاهر فیلمی کم دیالوگ و ابسته به طبیعت است و حرفش را با تصویر می‌زند. سربازی که ماخوذ به حیاست شیفته طبیعت محل خدمتش شده و این کم حرفی‌اش به شخصیت‌اش می‌آید. سرباز دل نازک به پرنده بال شکسته و همسایه هم جوار پاسبانی‌اش، کمک می‌کند و دست آخر رفاقت را در حق رفیقش طاهر تمام می‌کند. گرچه فیلم با پلان‌های بلندش کند و کش‌دار است اما به شاعرانگی‌اش کمک کرده و به دل مخاطب می‌نشیند. ظاهر، فیلم پر توقعی نیست و به تماشاگر هیجان لازم را نمی‌دهد اما کارگردانی درستی دارد. قابهای زیبا، کات‌های درست نشانه آنست. همه چیز به دست طبیعت سپرده شده و این از تلخی داستان کم می‌کند. طبیعت همانقدر بی‌رحم است که وقتی می‌بارد خانه سرپناه پیرمرد داستان، اکبر آقا را ویران می‌کند و به همان نسبت با مرگ برخورد جدی دارد. ظاهر نماینده یک سرباز فداکار وطن است که همه هم و غم‌اش خدمت به سرزمین مادریست. فیلم برهه‌ای از تاریخ کشور را روایت می‌کند که نیاز به مراقبت و حمایت جوانان کشور داشت. مصداقش هم پیرمرد و پیرزنی بی‌پناه هستند که نیاز به حمایت مادی و معنوی نیروی جوان و متعهد دارند و بدون حمایت سرباز زندگی‌شان را از دست می‌دهند. کنایه لطیف کارگردان از وطن در شمایل دو سالخورده بی پناه که مورد هجوم طبیعت قرار گرفته‌اند، با ارزش و ستودنیست.
۳ نکته از فیلم:
- طبیعت ساکن
- بازی با نقطه ظاهر و طاهر جالب است
- بازی خوب یدالله شادمانی
بازیگران و عوامل فیلم
حسین عامری کارگردان فیلم اولین تجربه سینمایی‌اش را پشت سر می‌گذارد اما سال ۹۵ سریال بازگشت را برای تلویزیون ساخته است و حالا با حمایت کانون پرورش فکری که در مقام تهیه‌کننده حضور دارد فیلم اولش را تولید کرده است.
به غیر از روح‌الله زمانی بازیگر فیلم خورشید که با این فیلم به شهرت دست پیدا کرد و حالا تبدیل به یکی از بازیگران نوجوان پرکار سینما شده است از دیگر بازیگرانی که می‌توانیم در این فیلم به آن اشاره کنیم یدالله شادمانی و حامد محمودی است.
حرف‌های عوامل فیلم در نشست خبری جشنواره
حسین عامری | کارگردان: فیلم را که نگاه می‌کنید در کارگردانی مشخص است که سعی کردیم خیلی فیلم نباشد، سعی کردم به عنوان کارگردان دیده نشوم. بازیگرها هم طی صحبت‌هایی که داشتم تلاش شد زنده بودن را تمام و کمال ایجاد کنیم. برخی از فیلم‌ها داستانی هستند و طوری عمل می‌شود تا اتفاق داستانی در ذهن مخاطب شکل بگیرد. این داستان‌ها مانند پازل در کنار هم قرار می‌گیرند و به یک احساس منتهی می‌شود نه به مضمون.
محمدرضا کریمی صارمی | تهیه‌کننده: سینما به حمایت و نگاه جدید نیاز دارد و این تصور را داشتم که اگر سینما سی نما دارد یکی از آن ساده، روان و ارزشی بودن آن است. در تمام این سال‌ها که خدمتگزار بوده ام این یکی از آن‌ها است. امیدوارم این جریان بتواند یک جریان در سینمای ما باشد. امروز احساس می‌کنیم از این مدل سینما فاصله گرفته‌ایم. تهیه کننده‌ای در جایی از من پرسید چرا این مسیر را برای سینمای خود انتخاب کرده‌ای؟ کانون به عنوان تولیدکننده پیشرو است و معتقد است چنین فعالیت‌هایی و این ادبیات ضرورت سینماست.
قصه این فیلم مربوط به یک جغرافیای خاص نیست و قطعا دنیا چنین مدافعینی خواهد داشت. قصه فراز و فرودهایی دارد و مسیر آنقدر خوب است که منحنی خوبی در فراز و فرود فیلم طی شده است. شاید ما نتوانستیم خوب خود را معرفی کنیم. «بچه زرنگ» به عنوان پرفروش ترین فیلم کودک، «باغ کیانوش» به عنوان فیلم بعدی ما، «یدو» و «در آغوش درخت» و فیلم «سمپاش ۱۹۸» جایزه جهانی گرفته است از آثار و تولیدات کانون بودند و شاید این اسامی کارگردان‌ها، نام آشناهای سال‌های بعد ما باشند. دلیل ورود کانون به حمایت از چنین فیلمی شرافت موضوعی است. این چیزی که شما مطرح می‌کنید سلایق فردی است. این فیلم جز عزت نفس چیزی دارد؟
نسیم باستانی | نویسنده: شاید به زعم بعضی ها زمان چنین فیلم ها و داستان هایی گذشته باشد ولی نمی‌شود این را کتمان کرد که عده ای بودند، رفتند تا ما اینجا باشیم. البته بیشترین کار را همسرم به عنوان کارگردان داشته‌اند.
فیلم آپاراتچی یکی از فیلم‌های حاضر در بخش نگاه نو جشنواره فیلم فجر است که تجربه نخست فیلمسازش به حساب می‌آید. آنطور که از تصاویر و نام فیلم بر می‌آید با یک اثر درباره سینما و برای سینما روبرو هستیم. در اینجا نگاهی به متن و حواشی فیلم می‌اندازیم.
خلاصه داستان فیلم آپاراتچی
فیلم آپاراتچی دلبستگی‌های یک نقاشِ ساختمانِ عاشقِ سینما را روایت می‌کند که با اشتیاق تمام به تولید چند فیلم کوتاه موفق شده و در آرزوی ساختن نخستین فیلم سینمایی خودش است. در خلاصه داستان رسمی این فیلم پدیرفته شده در بخش نگاه نو جشنواره فجر ۱۴۰۲ آمده است: «التفات، بتونه می‌زند… التفات دستیار کارگردان است… بایرام سمباده می‌کشد… بایرام فیلمبردار است… شهباز آستری می‌زند… شهباز بازیگر است… ایوب سقف را رنگ می‌زند… ایوب مدیرتولید است… جلیل، اما رنگ نهایی را می‌زند… وسواس دارد و هر دیوار را باید سه بار رنگ بزند… چرا؟ چون جلیل کارگردان است… حالا این جماعت می‌خواهند اولین فیلم بلندشان را بسازند…، اما حیدر، پدر جلیل نمی‌خواهد پسرش در منجلاب سینما فرو رود…»
نقد و بررسی فوری فیلم آغوش باز
نکته: این نقد و نوشته‌ها، نظر کوتاه ولی دست‌اول منتقدان و نویسندگان سینمایی است در بار اول تماشای فیلم؛ شاید بعدها همه چیز تغییر کند!
سید مهرزاد موسوی
فیلم آپاراتچی همان جنس فیلم ارگانی (به قول امیر قادری؛ سینمای نفتی) است که در شرایط ایده‌آل باید باشد! حالا اینکه در شرایط ایده‌آل باید فیلم ارگانی داشته باشیم یا نه، بحث دیگری است… یعنی فیلمی که اگرچه موضوعی خاص را سوژه کرده ولی -مثل بی‌نهایت فیلم ارگانی مشابه- پول را دور نریخته است. هم ارزان‌ساز است و هم می‌‌تواند مقداری از سرمایه هزینه‌شده را برگرداند. از سویی، در شهر و لهجه محل ساختش متوقف نشده و با اینکه در تبریز می‌گذرد ولی بیشترِ فیلم لهجه ترکی لحاظ شده و دیالوگ‌های محدود ترکی دارد.
ایده ابتدایی فیلم آپاراتچی، پرداخت آن و اغلب بازی‌ها خوب یا قابل قبولند، به‌خصوص که در انتهای فیلم، نقبی هم به منبع اقتباس اصلی می‌زند و مستند بودنش را به رخ می‌کشد. فیلم بی‌ادعایی که نباید انتظار زیادی هم از آن داشت. کاش کارگردان فیلم‌اولی (که انصافا این فیلم برای اولین تجربه سینمایی، قابل قبول است) در فیلمنامه و اجرا، به شوخی‌های بیشتر و متنوع‌تر و گره‌گشایی قوی‌تری فکر می‌کرد تا اثر اولش با همه این داشته‌های مثبت، شایسته‌تر توصیه و تماشا شود.
اسم پیشنهاد دیگر برای فیلم: جلیل؛ بدون هیچ دلیل
سطح فیلم: همین‌جایی که هست، خوب است.
۳ نکته از فیلم:
- بازی فاطمه مسعودی‌فر
- لوکیشن‌های جذاب
- ایده آغاز فیلم تا تعریف احمد نوری
۳ نکته از فیلم:
- مواضع شاذ و ویژه فیلم
- هجویه مناسبات فرهنگی سیاسی اجتماعی روز ایران
- تصویری که از شهید نوری و جایگاه شهید ارائه می‌دهد
بازیگران و عوامل فیلم آپاراتچی
تورج الوند، فاطمه مسعودی‌فر و رضا ناجی در کنار بازیگرانی، چون هومن برق‌نورد، بهنام تشکر، امید روحانی، وحید مبصری، امین گلستانه، حسین عابدینی، ولی فروتن و علیرضا استادی در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.
قربانعلی طاهرفر کارگردان و سجاد نصراللهی‌نسب تهیه‌کننده آپاراتچی هستند. این فیلم با نگارش حسین تراب‌نژاد و احسان لطفیان برداشتی آزاد از کتاب آپاراتچی نوشته دکتر روح الله رشیدی است که رویداد‌های آن در اوایل دهه ۶۰ شهر تبریز می‌گذرد.
مجری طرح: مسعود ملکی مشهور، مدیر فیلمبرداری: حسن پویا، تدوین: ابوذر حیدری، طراحی و ترکیب صدا: آرش قاسمی، طراح صحنه: جعفر محمدشاهی، مدیر صدابرداری: داریوش صادق‌پور، موسیقی: مسعود سخاوت دوست، طراح لباس: زهرا صمدی، طراح گریم: سیدجلال موسوی، جلوه‌های ویژه بصری: روزبه شمشیری، مدیر برنامه‌ریزی: حسین دیردار، منشی صحنه: سحر غمخوار، طراح پوستر و لوگو: محمد روح الامین و عکاس: پویا شاه‌جهانی. این فیلم محصولی است از سازمان سینمایی سوره، بنیاد سینمایی فارابی و مدرسه سینمایی اندیشه و هنر «ماه».
کوتاه درباره کارگردان فیلم آپاراتچی
قربانعلی طاهرفر در سال متولد ۱۳۵۱ تبریز و در حال حاضر عضو شورای بررسی فیلم و فیلمنامه همین استان است. او از سال ۱۳۶۱ وارد انجمن سینمای جوان شده و در سال ۱۳۷۲ اولین فیلم خود را با نام خاک آشنا ساخته است. طاهرفر در سال ۱۳۷۵ اولین مجموعه تلویزیونی خود را با موضوع کودک و نوجوان، به نام «سحرخیزان کوچک» تولید نموده و «ترمینال غرب»، ازجمله آثار اوست که فانوس هفتمین جشنواره عمار را کسب کرده است.
همچنین نویسندگی و کارگردانی ۶ فیلم بلند، کارگردانی بیش از ۱۰ فیلم کوتاه و ۸ مجموعه تلویزیونی نیز در کارنامه او به چشم می‌خورد. کارگردانی و تهیه کنندگی بیش از ۶۶ مجموعه مستند و ده‌ها فیلم مستند، و نگارش ده‌ها فیلمنامه از دیگر فعالیت‌های هنری‌اش محسوب می‌شود. طاهرفر در دوره هفتم و نهم جشنواره مردمی فیلم عمار عضو هیئت‌داوران بخش فیلمنامه بوده است.
چند نکته درباره فیلم
- تورج الوند که سال ۱۴۰۰ با بازی در فیلم نگهبان شب مورد توجه منتقدان قرار گرفت این بار در نقش یک عاشق سینما در اولین تجربه طاهرفر بازی کرده است.
- فاطمه مسعودی فر که پیش از این نخستین بار در فیلم سینمایی «پوست» ایفای نقش کرده بود، با حضور در سریال «جیران» و در نقش سارای گرجی مورد توجه مخاطبین قرار گرفت.
- آپاراتچی را می‌توان از معدود فیلم‌های حاضر در جشنواره فجر دانست که فیلمنامه آن اقتباس از یک کتاب است و از این منظر می‌توان به حضور ادبیات در جشنواره چهل و دوم امیدوار بود.
- نکته جالب درباره فیلم آپاراتچی این است که فیلمی است درباره عشق به سینما و نوستالژی بازی فیلمساز با فضای فیلم جذاب است.
حرف‌های عوامل فیلم در نشست خبری جشنواره فیلم فجر
سجاد نصرالهی | تهیه‌کننده: این فیلم، برگرفته از کتاب «آپاراتچی» است که نزدیک به یک سال و نیم، پیش‌تولید طول کشید و پس از آن تولید را آغاز کردیم. شرایط این پروژه به دلیل اینکه در دهه ۶۰ می‌گذشت، مقداری متفاوت بود. در نهایت فکر می‌کنم توانستیم کار مورد قبولی را ارایه دهیم.
علی طاهرفر | کارگردان: جلیل طایفی یکی از فیلمسازان دهه ۶۰ ماست و در استان تبریز، کارهای مختلفی در حوزه پخش انجام می‌دهد. او بخشی از فروش بلیت فیلم‌هایش را هم به صورت خودجوش به جنگ‌زده‌ها ارایه می‌دهد. زمانی که فیلمنامه این اثر نوشته شد، به سراغ مابه‌ازای بیرونی آن رفتیم. اصلا دوست ندارم فیلم ما هم‌ردیف «فسیل» قرار بگیرد. قصه ما از دل مردم بیرون می‌آید و هدف ما ایجاد کمدی موقعیت نبوده است. فیلم با نگاهی به کتاب «آپاراتچی» ساخته شده و بخش‌هایی از خاطرات هم در فیلم آورده شده است. ما می‌خواستیم مخاطبانمان یک نوستالژی دهه ۶۰ را تماشا کنند و از لحظات شیرین آن لذت ببرند. «آپاراتچی» برای مخاطب عام است. دو جریان فکری تحجر و شبه‌روشنفکری در هنر ایران تاثیری زیادی داشته و به بخشی از آن در فیلم اشاره شده است.
تورج الوند | بازیگر: از این که نقشی به زبان شیرین آذری بازی کردم، خوشحالم. هیچ‌گاه فکر نمی‌کردم بتوانم با این گویش بازی کنم زیرا برای من سخت بود؛ اما اکنون فکر می‌کنم بازی در این نقش روی پرده سینما به اصطلاح درآمده است. همواره به استقبال نقش‌های جدید و سخت می‌روم و در این نقش‌ها، تمایل بیشتری برای بازی دارم.
رضا ناجی | بازیگر: جلیل طایفی ۴۵ سال در عالم هنر زحمت کشیده؛ اما چون سواد ندارد و همیشه به زبان ترکی کار کرده، شاید خیلی مشهور نشده است. این فرد عاشق سینماست و چندین دهه پیش که با سوپر ۸ میلی‌متری فیلم می‌ساخت، من در چند فیلم او بازی کردم. زندگی جلیل طایفی به صورت کتاب «آپاراتچی» منتشر شده و خوشحالم که حالا این کتاب به فیلم تبدیل شده است.
حسین عابدینی | بازیگر: زمانی که آقای طاهرفر فیلمنامه را برای من ارسال کرد، با وجود کوتاهی نقش، به دلیل آذری بودن فیلم دوست داشتم آن را بازی کنم. من جوان‌ترین بازیگری هستم که سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را گرفته است. در ترکیه فیلم‌های مجید مجیدی طرفداران زیادی دارد و به من پیشنهاد بازی دادند و گفتند می‌توانی با پول بازی در فیلم‌های ترکیه‌ای چند سال بعد را بخر؛ اما من گفتم که شما می‌خواهید در ترکیه به من خانه‌ای دهید و تمام ایران را از من بگیرید! بعد از ۱۵ سال کار هنری، خیلی حرف‌ها دارم؛ اما تنها این را می‌گویم که تا مرگم در ایران خواهم ماند و برای مردم ایران بازی خواهم کرد.
مسعود ملکی | پژوهشگر و مجری طرح: از سال ۱۳۸۸، تلاش داشتیم تا ایده‌های مردمی را در فرهنگ و هنر پیگیری کنیم. تا سال ۱۳۹۸ مصاحبه‌های بسیاری گرفتیم که یکی از خروجی‌هایش، گفت‌‌وگو با جلیل طایفی بود. امروز که می‌بینم ایشان در کنار ما هستند، خستگی از تن ما خارج شد. واقعیت جامعه ایران از تخیل نویسنده‌های ما جلوتر است. برای نجات هنر، نیازمند ساخت آثاری هستیم که قصه‌هایشان از دل کتاب‌ها آمده است.
جعفر محمدشاهی | طراح صحنه: کار کردن در پشت صحنه سینمای ایران مانند عملیات جنگ است. ما در این دوره جشنواره، فیلم جنگی‌ای دیده‌ام که بیشتر شبیه به تله‌تئاتر است. زیرا این افراد جنگ را ندیده و هیچ تحقیقی نکرده‌اند و در واقع صرفا چند عکس از آن دوران دیده‌اند. من با بیش از دو دهه سابقه فعالیت در سینما، فیلم اولی نیستم. درست است که کارگردان، فیلم اولی است؛ اما عوامل دیگر فیلم اولی نیستند. می‌توانم درباره تک‌تک پلان‌‌ها صحبت کنم و باید بگویم که «آپاراتچی» به شدت سخت، اما شیرین بود.منبع:فیلمو
انتهای پیام/*
