روایت بهشت آیین اصفهان: قصهای دیرین از مدرسهای شیرین
وقتی در زمان حکومت مظفرالدین شاه قاجار، اجازهی تأسیس مدارس خارجی در ایران صادر شد، مدارس مختلفی در گوشهکنار کشور شروع به کار کردند که از جملهی این مدارس، دبیرستانی با نام دوشیزگان در اصفهان بود که در سال ۱۲۷۹ توسط مبلغان مسیحی در خیابان عباس آباد در مکان فعلی بیمارستان عیسی ابن مریم جنب کلیسای حضرت لوقا تأسیس شد.
شکوه این دبیرستان، پس از گذشت بیش از یک قرن و با وجود هزاران تغییر کوچک و بزرگ، هنوز پابرجا است و شنیدن نامش کافی است تا ما را پای قصهی شیرین و دیرین خود بنشاند.
برنامهی آموزشی دبیرستان دوشیزگان اصفهان، همچون استوارت مموریال کالج –که بعدها کالج ادب یا مدرسهی ادب نام گرفت- براساس شیوهی آموزش مدارس انگلیسی برنامهریزی شده بود. در این مدرسه، تمامی دروس به زبان انگلیسی تدریس میشد و تنها ۴ ساعت زبان فارسی بهعنوان زبان دوم در برنامهی درسی وجود داشت.
با توجه به اینکه مدرسه توسط مبلغان مسیحی تأسیس شده بود، تعالیم «انجیل» بخش مذهبی آموزش دانشآموزان را شامل میشد. در این دوران، تمام معلمان دبیرستان، انگلیسی و اغلب دانشآموزان آن نیز مسیحی بودند.
پس از مدتی، مدیریت مدرسه به «میس نوراث آیدین» سپرده میشود که مادرش ایرلندی و پدرش از ارامنهی بختیاری ساکن جلفا بود. او در سال ۱۳۰۷ باغی ۲۰ جریبی را برای احداث ساختمان جدید مدرسه فراهم میکند. ساختمان تازه، با مساحتی بالغ بر ۲ هزار مترمربع در دوطبقه ساخته میشود و مدرسه در سال ۱۳۱۲ در مکان جدید، آغازبهکار میکند.
از آنجا که قدمت باغ محل احداث مدرسه، به روزگار صفویه میرسید و در جوار باغهای تاریخی دیگر نظیر باغ هشت بهشت (باغ بلبل)، باغ گلدسته و باغ چهلستون قرار داشت، نام «بهشت آیین» را برآن نهادند. از همین زمان، دورهی سیکل اول (راهنمایی یا متوسطهی اول) آن نیز شروع به کار کرد و میزبان تعداد بیشتری از دانشآموزان شد.
از شواهد برمیآید که نیمی از هزینهی ساخت و ادارهی مدرسه را میسیونرها و مبلغان مسیحی و نیم دیگر را والدین دانشآموزان پرداخت کردهاند و همچنین، برخی از مصالح بهکار رفته در ساختمان مدرسه نیز اهدایی مردم اصفهان بوده است.
با رسیدن به دههی ۲۰، با تصویب دولت، مدیریت مدارس خارجی به وزارت فرهنگ منتقل میشود. در همین سال، وزارت فرهنگ مدرسهی بهشت آیین را همراه با ۴ مدرسهی دیگر در مجموع به قیمت ۲۰ هزار لیرهی استرلینگ به تملک خود درمیآورد و از این سال، نظام آموزشی مدرسه رنگ و بوی ایرانی به خود میگیرد.
باتوجه به کفایتی که میس آیدین درطول سالهای مدیریت مدرسه از خود نشان داده بود، وزارت فرهنگ او را بهعنوان مدیر مدرسه ابقا میکند و وی تا سال ۱۳۳۱ بهمدت ۴۲ سال، کار خود را ادامه میدهد. در آن سال، همزمان با ملی شدن صنعت نفت در ایران و برکناری کارگزاران انگلیسی، میس آیدین نیز به درخواست مردم از مدیریت مدرسه کنار گذاشته شد و محمدحسین تدین که از دانشآموختگان دانشسرای عالی تهران بود، جایگزین او شد.
مونس پیراسته، نصرتالزمان میرفخرایی، زهرا ستاریان، بتول زندیزاده، صدیقه گلستانه، ملوک ربانی، زهرا کوپایی و … از دیگر افرادی بودند که درطول سالهای مختلف، بر صندلی مدیریت این مدرسه تکیه زدند.
با رسیدن به دههی ۶۰ و آغاز جنگ تحمیلی، انفجار بمبی در نزدیکی کوچهی جهانبانی بخشی از بنای قدیمی مدرسه را تخریب کرد و لاجرم، ساختمانی جدید بنا شد تا میزبان دانشآموزان باشد. از آنجا که بخش بزرگی از زمین مدرسه، در آن سالها به تصرف ادارهی مخابرات درآمده بود، ساختمان جدید مساحت کمتری داشت.
از ابتدای تأسیس مدرسهی بهشت آیین، دیپلمههای آن همواره درشمار پذیرفتهشدگان دانشگاههای مطرح ایران و اروپا بودهاند و خدمات بسیاری به کشور ارائه دادهاند.
امروز نیز پس از گذشت ۱۲۰ سال، مدرسهی بهشت آیین هنوز در زمرهی بهترین مدارس استان اصفهان است و آیندهسازان ایران اسلامی را در دامان خود پرورش میدهد.
مهدی جمشیدی
انتهای پیام/*