مصاحبه با دکتر مهرنازآزاد پیشکسوت ادبیات کشور/به مناسبت روز شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد سید محمد حسین شهریار
به گزارش گزارشگر پایگاه خبری احوال نیوز؛ به مناسبت روز شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد سید محمد حسین شهریار، مصاحبه ای با سرکار خانم دکتر مهرناز آزاد؛ موسس و دبیر انجمن شاعران جوان استان اصفهان و از پیشکسوتان ادبیات کشور انجام گرفته که تقدیم حضورتان می گردد:
تاریخچه و سابقه انجمن های ادبی در ایران به چه زمانی بر می گردد؟
براساس مستندات تاریخی از قرن چهارم ما در ایران انجمن های ادبی داشته ایم که قریب به اتفاق آنها در دربار سلاطین تشکیل می شده و بیشتر دورهمی هایی بوده است برای مدح پادشاهان و اگرچه درهمان زمان ها نیز شاعرانی بوده اند که برای مردم شعر می سروده اند و از مشکلات و تنگناهای مردم می گفته اند نه تنها جایی در دربار نداشتند بلکه حتی با آنها برخورد هم می شده و شاعرانی نام آور بوده اند که مدح شاه می گفتند و بابت این مداحی پولی به جیب می زدند.
انجمن های ادبی در ارتقای هویت فرهنگی جامعه چه نقش هایی دارند؟
همه می دانیم که سرزمین ایران همواره به دلیل موقعیت خاص طبیعی، جغرافیایی و سیاسی که داشته است، دائما مورد هجوم دشمنان قرارگرفته است و حوادث بی شماری را از سر گذرانده اما آنچه نگذاشته است این کشور از بین برود و در تاریخ خود را ماندگار نگه دارد هویت فرهنگی، ملی و ایرانی آن بوده است؛ هویتی که در قالب زبان فارسی و بوسیله ادیبان، شاعران و اهالی قلم ثبت و ضبط شده است.
چه آن هنگام که هنرنمایی ادیبان در روزگار حضور دولت ها وحکومت های کورش و داریوش بصورت منشورها و فرمان های آنها توسط این ادیبان بر پیشانی صخره ها و ستون ها حک می شد، چه آن زمان که فردوسی بزرگ حماسه ای مثل شاهنامه می آفریند و با سروده های خودش علایق ملی و فرهنگی و هویت ایرانی را نیرومند و مقتدر به رخ جهانیان می کشد، چه هنگامی که مولوی آفریننده بزرگ ادب عرفانی ایران و جهان آثاری خلق می کند تا اصالت دینی و عرفانی را به مردم جهان بیاموزد و چه هنگامی که حافظ و سعدی ماندگارترین آثار ادبی خود را با همین زبان یعنی شعر و نثر زیبای ادب فارسی می نویسند، همواره نقش اصلی و ویژه ای در پایداری و حیات تاریخ سرزمین ارزشمند ایران ایفا کرده و همچنان نیز آثارشان اینکار را انجام می دهد.
در حقیقت زبان فارسی همیشه چون حلقه ای مرئی و نامرئی، هویت فرهنگی و ملی مردم ایران و اقوام آن را به یکدیگر پیوند داده و همچنان عامل اصلی وحدت ملی ایرانیان بوده و خواهد بود.
بنابراین نقش شاعران و ادیبان بزرگ زبان فارسی در حفظ و حراست از این میراث با ارزش و ماندگار و تلاش آنان برای پاسداشت هویت ایرانی البته نقشی برجسته و افتخارآفرین بوده و خواهد بود و البته انجمن های ادبی که امروز مجموعه های بزرگی از شاعران و ادیبان را دور هم جمع کرده اند به مراتب قدرتمند تر می توانند از این میراث گرانبها به عنوان لشکری بیدار و آماده در مقابل تلاش دشمنان برای تخریب تاریخ ادبیات ایران محافظت کنند.
در چه صورتی فعالیت های انجمن های ادبی موثر خواهد شد؟
میانبر موفقیت در هر تصمیمی برای اهداف فرهنگی، تقویت زیرساخت های انجمن‌های ادبی است و باور شخصی من این است که با تقویت وحمایت از فعالیت های این انجمن ها و ساماندهی آنها ادبیات ایران دوره جدیدی از شکوفایی را تجربه خواهد کرد. به عبارتی ساده تر ،برای تعمیق، گسترش و نهادینه کردن ادبیات، نیاز جدی به فعالیت انجمن‌های ادبی داریم.
انجمن های ادبی در کل کشور چه تعدادی فعال هستند؟
درحال حاضر بیش از ۸۳۰ انجمن در بنیاد شناسه دار شده وثبت گردیده اند البته تعداد زیادی انجمن ادبی هم هستند که هنوز شناسه دریافت نکرده اند و آنها را هم می توان بیش از ۱۰۰ انجمن درسراسر ایران دانست.
انجمن های ادبی کدام استان قوی تر هستند؟
بی شک و بی تردید شما وارد هر استانی که بشوید و به مجموعه های انجمن های ادبی آنها سر بزنید بدون هیچ اغراقی شاهد خواهید بود که چگونه این انجمن ها حتی در دورترین مناطق ایران، حتی در نقاط مرزی صفر درجه بی چشم داشت برای هویت بخشی فرهنگ ایران و ایرانی با هر قوم و قبیله ای در تلاشند و مجموعه های ادبی خود را مدیریت می کنند و با شوری وصف ناپذیر درپی گسترش و تقویت قوای فرهنگی و ادبی زیرگروههای خود بخصوص درحوزه آموزش هستند.
وجز عشق به تاریخ ، خاک و سرزمین علت و عامل دیگری نیست زیرا هرگز این انجمن ها به درستی و با جدیت در هیچ دوره ای از تاریخ حمایت جدی نشده اند و اگر سرپا و پویا مانده اند عشق واقعی آنها به اصالت و ریشه ها بوده است.
اهداف و موضوع فعالیت های انجمن های ادبی؟
به نظر اینجانب هدف از تشکیل انجمن های ادبی قبل از هر چیز شناسایی و جذب هنرجویان و ادیبان مستعداست،یقینا پس از جذب این گروه مستعد برگزاری کلاس های آموزشی و به روز کردن دانش آنها و انجام فعالیت های پژوهشی، نشست های تخصصی با رویکرد تولید محتوا و در سطوح بالاتر تولید مقالات تخصصی، چاپ کتاب و داوری جشنواره ها، انتشار نشریات علمی ، ادبی و هنری و طراحی پژوهش ها و نهادینه کردن فعالیت های فوق برنامه، شناسایی نخبگان و مشارکت در فعالیت های ادبی دانشگاهها و ایجاد زمینه های مناسب برای تجلی استعدادهای فردی اعضا و برانگیختن خلاقیت و شکوفایی علمی آنها و بهره گیری از توان علمی پیشکسوتان در این حوزه در جهت تقویت پیوندهای انجمن های ادبی با بخش های مختلف اجتماعی و اجرایی کشور از جمله اهداف ارزشمند انجمن های ادبی است.
انجمن های ادبی با چه مشکلاتی روبرو هستند و چه چالش هایی دارند؟پیشنهادات شما برای رفع این چالش ها چیست؟
انجمن های ادبی ظرفیت های عظیمی در حوزه شعر وادب در کشورند بنابراین حمایت از این ظرفیت ها بخصوص چهره های جدید و جوان و با انگیزه و البته اجرای عدالت اجتماعی و فرهنگی از انجمن هایی که درنقاط دور افتاده کشورفعالیت می کنند و پیگیری مشکلات انجمن ها در عدم توان اجرای فعالیت های جاری انجمن ها که ناشی از نبود امکانات است و حمایت های مالی و معنوی از طرح ها و فعالیت های آنها توسط مراجع ذی ربط می تواند باعث شود انجمن ها نه لنگان لنگان و افتان و خیزان بلکه با قدرت به حیات خود ادامه دهند.
انتظارات شما از دولت سیزدهم؟
نقش پررنگ انجمن‌های ادبی در رقم زدن اتفاقات مهم ادبی بر هیچ کس پوشیده نیست بنابراین برای حمایت از این انجمن ها باید مدیریت برگزاری جشنواره‌های استانی-منطقه‌ای یا بزرگداشت مفاخر ادبی را به آنها سپرد تا در انجام اهداف و ماموریت هایشان تواناتر گردند.
اختصاص سالن و امکانات برای برگزاری برنامه‌ها و ارتباط تنگاتنگ ادارات ارشاد با انجمن‌های ادبی، همکاری موثر با آنها و طرف مشورت قرار گرفتن انجمن‌های ادبی در برنامه های ادبی توسط ادارات ارشاد و توجه ویژه به انجمن‌های ادبی در کنار تشکل‌های هنری دیگر (همانند سینما، موسیقی و تئاتر) از اهم مسائلی است که انتظار می رود در دولت سیزدهم برای انجمن های ادبی پربارتر رقم بخورد.
در زمان شیوع ویروس کرونا فعالیت های انجمن های ادبی در بستر فضای مجازی به چه شکل بوده است؟ استقبال چگونه بوده؟
با وجود اینکه به هرحال تهیه ملزوماتی که می تواند شرایط فعالیت های مجازی را امکان پذیر سازد به منابع مالی احتیاج دارد بخصوص که خرید بسیاری از لوازم مورد نیاز تهیه برنامه های مجازی این روزها مثل همه احتیاجات دیگر مردم با گرانی و تورمی چشم گیر روبرو بوده است اما بازهم مثل همیشه دبیران انجمن ها با همه فشارهای مالی که به آنها تحمیل شده است از هزینه های اینترنتی تا خرید تجهیزات ، تولیدات بسیار ارزشمندی در طول یکسال ونیم گذشته و با وجود مجازی شدن برنامه ها به علت شیوع کرونا داشته اند واین تولید محتوا با این حجم وسیع و درتمام استان ها از نظر اینجانب قابل تقدیر است و امیدوارم مسئولان بخصوص وزیر محترم فرهنگ و ارشاداسلامی و مدیران کل فرهنگ و ارشاد استان ها با حمایت و تقدیر از دبیران انجمن ها انگیزه ای باشند امید بخش برای فعالیت های بعدی انجمن های ادبی در راستای اهداف ارزشمند آنها.
حدودا چند نفر در کشور عضو انجمن های ادبی هستند؟
اگر فرض را براین بگیریم که هر انجمن ادبی حداقل ۱۵ عضو ثابت داشته باشد درحال حاضر به نظر بیش از بیست هزار شاعر و نویسنده عضو انجمن های ادبی شناسه دار در کشور هستند البته رقم اعضا انجمن های ادبی به مراتب خیلی بیشتراست چون همانگونه که پیش از این عنوان نمودم هنوز بسیاری از انجمن ها درلیست شناسایی شده و شناسه دار وزارت ارشاد نیامده اند و بصورت سنتی کار می کنند و عضو رسمی انجمن های ادبی کشور نیستند.
برای گسترش انجمن های ادبی در کشور چه اقداماتی باید انجام شود؟
یقینا حمایت از آنها و فراهم کردن انگیزه برای جذب ادیبان و پیشکسوتان این حوزه و جوانان و نوجوانان مستعد وخوش ذوق که از سرمایه های فرهنگی جامعه ما هستند و ایجاد انگیزه برای ممانعت آنها از انزوا و دوری از مجامع ادبی نه تنها می تواند از خسران بزرگی که برای تاریخ ادبیات ما به حساب می آید جلوگیری کند بلکه منابع قابل توجهی از نیروهای ارزشمند ادبی را وارد عرصه های فرهنگی کشور نموده و با حضوراین سرمایه ها، حوزه ادبیات و انجمن های ادبی گرانبهاترمی گردند.
حرف آخر…….
انجمن‌های ادبی یکی از مهم ترین دلایل حیات فرهنگی این سرزمین هستند و نقش آنها باید بازشناسی شود و ارتقای آنها باید یک ضرورت به حساب آید.احساس غروری که پس از قرن ها دراین سرزمین داریم نتیجه تلاش ادیبانی است که هویت دینی و ملی ما با نام و آثار آنها در آمیخته است.
امروز اگر زبان فارسی یک زبان فاخر جهانی است و ما به آن افتخار می کنیم. نقش انجمن های ادبی که مدت هاست پرچم دار این زبان هستند و وجود انسان‌های بزرگی که در این انجمن ها تلاش نموده و فرهنگ و ادب و شعر را گسترش داده و ارتقاء بخشیده اند، نباید نادیده گرفته شود بنابراین تداوم حیات فرهنگی جامعه وابسته به فعالیت انجمن‌های فرهنگی و هنری است.
پس اگر قرار است در این سرزمین، فرهنگ تولید و بازتولید شود، این اتفاق باید در انجمن‌های فرهنگی و هنری اتفاق بیفتد و در این راه، دولت نباید از هیچ کمکی به این انجمن ها دریغ کند.
الهه کمالی
انتهای پیام /*
