به گزارش خبرنگار پایگاه خبری احوال نیوز ، گوش کنید ! صدای کاروان ها و، نفس گرم اسبان و ستوران می آیدو افراد تفنگ دارای که بر قامت اسبان نشسته و چشمهای درشتشان محافظ جان ، مال ، ناموس کاروانیان خواهد بود.
صدای شلیک تفنگ در بین کوههای بلند و صحرایی بیکران با گردنه یی پر پیچ ، همراه با صدای هی ، هی گله دارانی که غروبها از دامنه ی کوه به پایین می آمدند . هنوز در گوشهایمان نجوا می کند.
نگاه کنید و گردنه را ببیند که نام این گردنه ، لار شتر است که، لحظه ها آرام بگویند جز خاطرات بسیار دیگر نامی و یادی از گردنه نیست .
ولی خاطراتش هنوز هم زنده و جاری خواهد بود در این مکان گذری بر تاریخ این مرز و بوم خواهیم داشت واز زبان تاریخ دان معاصر مهدی فقیهی استاد تاریخ خواهیم شنید که گفت : گردنه لار شتر در ۳۰ کیلو متری اصفهان، در کنار جاده اصفهان و شهرضا واقع شده است ( جاده قدیمی ) که در اصطلاح زبان عامیانه به لاشتر معرف است .
گردنه مکانی با راههای باریک و پر پیچ و خم و صعب العبور است که به دلیل کوهستانی بودن این منطقه هوا بسیار سرد می باشد.
گردنه لار شتر شکلی شبیه گردن شتر دارد.وجه شباهتش بهاین دلیل است که لار شتر به معنای لا نفی می باشد یعنی محلی که شتر قادر به عبور نمی باشد هم به خاطر سردی هوا، سنگ لاخ بودن محل گردنه می تواند از آن عبور کند .
استاد فقیهی ادامه داد: شتر وجه تسمیه ، حکومت ، فرمانروای سلطنت و بر گرفته از اسم پادشاه آن زمان” کوخشتر “که مخفف آن به معنی بین دو کوه سرد سیرو ، برف گیر، دره و معبری تنگ اطلاق می شده است و مسافرت در این منطقه با الاغ و اسب صورت می گرفته است .
استاد تاریخ افزود : کاروان هابرای رسیدن به محلشان باید از این گردنه عبور می کردند. در زمان سلسله هخامنشیان کوروش شاه راهی برای عبور کاروان هاو حد فاصله مسیر آنها را با سنگ های بزرگ ایستاده کنار راه ، مشخص کرد. این عمل هم راه را نشان می دادو هم اندازه و فاصله که کاروانها با کاروان سرا های اطراف داشتند.
در کل در آمد تمام دولت های آن زمان ازهمین کاروان ها ،و مسیر کاروان رو و، ایجاد قلعه ها برای مراکز دیده بانی بوده که در دامنه و قله های صعب العبور کوهها ساخته می شد تا تامین امنیت کاروان ها باشد و از اتفاقات مناطق دیگرهم بی خبرنباشند. ولی بعدها به خاطر ضعف و ناتوانی دولت مرکزی ، سرکوب نکردن فرقه های که درهمین قلعه ها شکل گرفتند مانند فرقه اسماعیلیه در قلعه الموت یا عطاش خان در شاه کوه صفه اصفهان که مشکلات بسیاری برای حکومت مرکزی به وجود می آوردند و این سبب انحطاط حکومت مرکزی می شد .
مهدی فقیهی ادامه داد:
کاروان ها در زمان قاجار برای دفاع از خود ، دربرابر هجوم راهزنان از اسلحه استفاده می کردند در حالیکه در دوران قبل تنها وسیله دفاع در مقابل راهزنان شمشیر بوده که تعدادآن هم زیاد نبوده.زمانی که این کاروانها به گردن لار شتر می رسیدند راه باریک می شدو این باریک شدن ، باعث حرکت کردن کاروان می گشت و ایجاد فاصله بین کاروانها می شد و راهزنان در همین زمان حمله می کردند چون فاصله بین کاروان کم شدن نیروی دفاعی را همراه داشت .
برای همین کاروانیان شب ها حرکت می کردند که هوا خنک تر بود و تاریکی هوا می توانست جلوی حمله راهزنان را بگیرد .
استاد فقیهی در آخر ضمن توضیح مطالب تاکید کرد : یکی از محافظان عمو رضا در هنگام ردکردن کاروان از گردنه لار شتر به ضرب گلوله ی راهزنان کشته شد و جسد ش تا شهرشهرضا با احترام حمل گردید
راهزنان یا دزدان سر گردنه را عیار می نامیدند .یعنی جوانمرد، چون زمان حمله به کاروان مقداری از سرمایه کاروانیان یا غذای آنها را برایشان باقی می گذاشتند تا کاروان بتواند به کاروانسرهای بعدی که به نامهای سباب یا رباط می گفتندو بعدها به نام رحباط به معنای ، راه بسته ،یا کاروان سرا ،یا خان که از همه ی نامها ی محل کاروانسراها بزرگتر بود .چنان که بیان شده کاروانسرای مهیاردرنزدیک روستای مهیارجاده شهرضا هم نانخانه داشته و محلی برای استحمام ، بازاری برای عرضه کالا هایشان وجود داشته است .
مهدی فقیهی استاد تاریخ و کارشناس سازمان میراث فرهنگی گفتنی است داستانهای قدیمی و خصوصا داستان ها این گردنه نسل به نسل و سینه به سینه گشت تا به دست های ما رسیده است پس بیایم این قصه ها را حفظ کنیم تا آینده بدانند در گذشته چه اتفاقاتی افتاده است و چگونه نسل ما باید از این یادگاران دوران حفاظت کنند در حالیکه این گردنه سالها است بین بی مهری کارخانه های سنگ گیر افتاده و شاید دیگر وجودی هم نداشته باشد .
رویا مردانی
انمتهای پیام/*
