آموزش ایمن سازی و نحوه مقابله با بحران و حمایت های روحی و بهداشتی در مواقع بحران حق شهروندان است
پایگاه خبری احوال نیوز؛ دکتر مهرناز آزاد؛ شاعر،نویسنده ، روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل فرهنگی و اجتماعی در ارتباط با آموزش ایمن سازی و نحوه مقابله با بحران و حمایت های روحی و بهداشتی در مواقع بحران، که حق شهروندان است ، عنوان نمود:
ایران یکی از ده کشور بلاخیز دنیاست و در یکصد سال اخیر بیش از ۱۸۰۰۰۰نفر در این بلایا که بطور عمده زلزله بوده است کشته شده اند. در طی ۸ سال گذشته ۹۲۴ زلزله ۳ تا ۷/۳ ریشتری اتفاق افتاده که باعث کشته شدن۱۷۶۷۶ نفر و زخمی شدن ۵۳۳۰۰ نفر وتخریب ۲۷۵۰۰۰ منزل مسکونی و وارد آمدن ۲۵۰۰بیلیون ریال خسارت مالی شده است.
مدیریت بحران باید همواره استانداردهای جدیدی برای سبک زندگی شهرنشینی طراحی و آسیب پذیری جامعه را در هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه چه به لحاظ جسمی و چه به لحاظ آسیب های روحی و روانی به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
در جریان بلایای طبیعی آسیب بهداشتی به افراد مثل یک کوه عظیم یخ است که قسمت اعظم آن زیر آب قرار دارد و دیده نمی شود. مرگ و مجروحیت جسمانی در بخش بیرونی آب قرار گرفته ولی معلولیت و عواقب روانی حوادث که گاهی تا پایان عمر باقی می ماند بدنه اصلی این کوه یخ را تشکیل می دهد و در اکثر موارد مورد غفلت قرار می گیرد .
در شرایط بحرانی بعد از وقوع بلایا افراد نیاز به حمایت اجتماعی دارند. مقصود از حمایت اجتماعی فقط برآوردن نیازهای روانی افراد نیست، بلکه بازماندگان باید تشویق شوند خودشان هم در روند بازسازی فعال شوند.
برای حل کردن مشکلات بخصوص پس از وقوع بلایا باید مهارت هایی را کسب کنیم که یکی از این مهارت ها مهارت مسئله یابی و حل مسئله است .
افرادی می توانند مسئله یابی و حل مسئله کنندکه ذهنی فعال و پرسشگر دارند .
به نقطه نظرات اهالی محل احترام می گذارند و هنگام صحبت با آنها احساسات خود را کنترل می کنند .
پشتکار دارند و دائما در جستجوی اطلاعات و گردآوری آنها هستند و می خواهند از صحت آنها مطمئن شوند و راه حلهای درست را بیابند .
دلسوز مردمند و آگاهانه احساسات خود را کنترل می‌کنند و همیشه سعی می‌کنند خود را به جای دیگران قرار دهند.
دیدشان باز است و با بلند نظری و شکیبایی دیگران را برای رسیدن به هدف تشویق می‌کنند.
فعالیت ها را با برنامه و سازمان بندی شده انجام می دهند.
به کار گروهی بیشتر از انجام کارهای فردی علاقه نشان می دهند .
در انجام فعالیت ها ابتکار عمل دارند و با ساده ترین امکانات، مناسب‌ترین و موثرترین برنامه ها را اجرا می‌کنند .
دور اندیش هستند و اقداماتی برای پیشگیری از اتفاق‌های آینده انجام می دهند .
نسبت به مسائل عمیق فکر می‌کنند و پرسشهایی هدفمند برای رفع مشکلات از خود و دیگران می پرسند .
انعطاف پذیرند و دور از تعصب به مسائل فکر می‌کنند .
از افراد متخصص در زمینه های که لازم است کمک می‌گیرند.
فراگیری مهارت کنترل و اداره استرس یک نوع روش خود آرام سازی است که به شما کمک می‌کند آرامش خود را به هنگام استرس دوباره بدست بیاورید .
استراحت و خواب کافی و تغذیه مناسب برای بدست آوردن این مهارت ضروری است.
از طرفی جلسات بازگوئی روانشناختی و گفتگوهای ساده و غیر رسمی راجع به بلایا با همکاران نیز می‌تواند در کنترل و اداره استرس در مواقع بحران مفید باشد .
در این دوره ها می‌آموزیم که لازم نیست حتما خود را به جای افراد آسیب دیده بگذارید فقط باید بتوانید با آنها همدلی کنید .
در صورتی که در هنگام بحران، حتی پس از آموزش های طولانی مدت نتوانستید تسلط کافی بر اعمال خود پیدا کنید و شرایط مساعدی برای ادامه کار ندارید، خود باید خود را به تیم حمایت روانی اجتماعی معرفی کنید و از ادامه حمایت آسیب دیدگان خودداری کنید.
دربخش دیگری از مدیریت بحران و پس از آموزش کارشناسان داوطلب برای حمایت های عاطفی و روانی برنامه ریزان با پیش بینی انجام فعالیت های فوری پس از وقوع حادثه چه به لحاظ روانی وچه به لحاظ جسمی، برنامه های طولانی مدتی را نیز طراحی می کنند تا هرچه ممکن است آسیب پذیری جامعه را هنگام وقوع حادثه یا بحران کاهش دهند.
مهمترین مواردی که مدیریت بحران باید دراین برنامه لحاظ کند و بصورت عمومی به جامعه آموزش دهد به شرح زیر است:
- در عملیات ساختمان سازی، ایمنی سازی ساختمان های در حال احداث در برابر سیل و زلزله مطابق با استانداردهای مهندسی باشد.
- مقاوم سازی ساختمان های قدیمی تا حد امکان صورت گیرد.
- ساخت بنا ها در نزدیکی دریاچه ها ورودخانه ها، دامنه های با شیب تند، صخره ها وکوه ها ممنوع گردد.
- شیروانی، سنگ نمای ساختمان،کلاهک های دودکش های بخاری وهرنوع بنایی که هنگام سیل یا زلزله آسیب پذیرتر است، مرمت شود.
- محل استقرار کولر یا هر وسیله ای که بیرون ساختمان ویا درون ساختمان به دیواره نصب شده است محکم سازی گردد. همچنین محل استقرار اشیایی مانند یخچال، کمد،کتابخانه وغیره ایمن گردد.
- اشیای سنگین وگران قیمت در قفسه های پائینی کمدها قرارگیرد.
- شیشه های ترک خورده و یا شکسته در ساختمان محل کار یا زندگی تعویض گردد.
- محل خواب ساکنین منزل از پنجره، زیرتابلو، آئینه، لوستر و سایراشیاء قابل حرکت هرچه بیشتر دور باشد.
- شماره تلفن های ضروری یادداشت و درکنار کپسول اطفای حریق نصب گردد.
- اسناد مهم و باارزش و پول و جواهرآلات در کیف های صندوق نسوز یا کیف های ضد حریق قرارگیرد.
- همیشه در منزل یک کیف از لوازم اولیه مانند پتوهای مسافرتی، حوله، قرص ضد عفونی کننده آب، جعبه کمک های اولیه، غذای کنسروشده، رادیو و چراغ قوه موجود باشد.
همچنین مدیریت بحران همگام با آموزش عمومی مردم برای خطرات احتمالی، خود نیز با برنامه های از پیش تنظیم شده و عملیاتی نمودن آنها خود را برای شرایط بحران آماده می کند.
به این ترتیب با آموزش راهبردهای مقابله با بحران به عموم جامعه، علاوه براینکه می‌توان آثار فشارهای روانی ناشی از صدمات جسمی و روحی را بصورت قابل توجهی کاهش داد، مدیریت بحران را قادر می سازد تا به نحو چشمگیری درارتباط با شرایطی که بحران ایجاد می نماید خود را از قبل آماده و مسلح نماید.
ضمن اینکه ، مردم نیز با این آموزش ها خود را برای مقابله با بحران های طبیعی آماده نموده و در وضعیت های پیش آمده بهتر، معقول تر و برنامه ریزی شده تر عمل می نمایند واحتمال صدمات وارده به آنها و خسارت های پیش بینی شده به اموال و خانه هایشان بسیار کمتر خواهد بود.
امیدواریم آموزش مدیریت بحران در سراسر ایران با توجه به بلا خیز بودن این سرزمین طبق آمارهای ارائه شده درابتدای همین مقاله، در الویت برنامه های آموزشی کشور قرارگیرد.
برنامه هایی که بتواند مهارت های مقابله‌ای و کنار آمدن با مشکلات را در خود داشته باشد. این برنامه ها اگر در مدارس، و سایر ارگان ها حتی آموزش کارمندان در سازمان ها ارائه گردد توان رویارویی و مقابله امدادی و مقابله با مشکلات را در مردم افزایش خواهد داد.
و شاید با طرح این موضوع و اجرایی کردن آن پس از این اتفاقات غیر مترقبه مانند سیل یا زلزله و آتش سوزی و حتی فرو نشست زمین، حوادثی چنین ویران کننده و آمارهایی با صدمات جسمی و مرگ و میرهای زیاد در برنداشته باشد.
مهرناز آزاد
انتهای پیام/*
