دکتر مهرناز آزاد/عادت به فضای مجازی تهدیدی جدی برای روابط  عاطفی و جهان دوست داشتن های واقعی

عادت به فضای مجازی تهدیدی جدی برای روابط  عاطفی و جهان دوست داشتن های واقعی

پایگاه خبری احوال نیوز؛ دکتر مهرناز آزاد؛ شاعر،نویسنده ، روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل فرهنگی و اجتماعی در مقاله ای در ارتباط با عادت به فضای مجازی تهدیدی جدی برای روابط  عاطفی و جهان دوست داشتن های واقعی است بیان نمود:

مدت هاست اکثر فعالیت های روزمره و فعالیت های اجتماعی و کاری ما در کنترل ابزارهایی است که ما را مجبور به استفاده از فضاهای مجازی می کند.

درطول روز نود درصد فعالیت های ما در محیط کار و در فضاهای مجازی و با ابزارهایی مانند،کامپیوتر، تلفن همراه‌ و غیره می گذرد و وقتی از سرکار خسته به منزل بر می گردیم و سر میز یا سفره شام هستیم نیز  سرمان را در گوشی تلفن همراه فرو کرده و با کلمات مبهم به همسر، فرزند یا پدر و مادرمان پاسخ می دهیم. حتی در میهمانی ها و دورهمی های دوستانه یا فامیلی بعد از سلام و احوالپرسی اولیه هر کدام از ما به اتفاقاتی که در گوشی همراهمان است مشغول می شویم.

ما در روابط عاطفی و زناشویی نیز این ابزار را رها نمی کنیم و با شریک یا همسر خود در رستوران ، منزل ، اتومبیل حتی رختخواب مدام گوشی تلفن مان را چک می کنیم و این یعنی اعتیاد به ابزار و فضایی که زندگی ما را دچار مخاطره کرده است. 

مطالعات نشان داده است که بیش از ١٧ درصد افراد حداقل چهار بار در روز در حضور دیگران و به هنگام صحبت با آنها دزدکی تلفن‌شان را چک می‌کنند و تقریباً ٣٢ درصد افراد نیز  دو تا سه بار در روز درفضای مجازی مشغول گفتگو و یا دنبال کردن مطالب دیگران هستند.

اگرچه شاید این رفتار چیز مهمی به نظر نرسد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که این رفتار می‌تواند به روابط و سلامت روان ما آسیب برساند. 

دراصطلاح علمی به این عادت “فابینگ” (Phubbing) می گویند

“فابینگ “عمل نادیده گرفتن کسی که با شما صحبت می کند و توجه بیش از اندازه به تلفن همراه خود

یا به عبارت ساده تر، بی‌اعتنایی به دیگران با توجه بیش از اندازه به تلفن همراه و محتویات آن است.

این عادت نادرست چهارنیاز اساسی انسان را تهدید می کند. 

احساس تعلق داشتن

اعتماد به نفس

زندگی معنا دار

احساس کنترل داشتن

وقتی کسی درکنار شما و یا درجمع  شما ست و دائم  با تلفنش مشغول می‌شود، شما ممکن است احساس طردشدن و محروم شدن از مصاحبت او را بکنید. این می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان شما داشته باشد.

تحقیقات همچنین نشان می دهد افرادی که دچار این عادت هستند تمایل زیادی دارند تا تلفن‌شان همیشه در دسترس باشد تا با حضوردر شبکه های اجتماعی با دیگران  ارتباط برقرار کنند و به این وسیله خلاء ارتباط حضوری یا رودررو را پر کنند. این شروع یک چرخه معیوب است.

 نشانه های دچار شدن  به” فابینگ” به این شرح است:

 همزمانی در مکالمه با دونفر یکی از طریق تلفن و  یکی با شخصی که  روبرویتان نشسته یا به عنوان ارباب رجوع با شما کاردارد و شما به احتمال زیاد هیچکدام از این دو مکالمه را با موفقیت انجام نمی دهید و هردو ناقص اتفاق می افتد.

اغلب افرادی که بشدت دچار این مشکل یا عادت نادرست شده اند حتی سرمیز یا سفره غذا  با تلفن خود مشغول می‌شوند و قرار دادن تلفن کنار بشقاب غذا علامت هشداری است که نشان می دهد به زودی ارتباطات خانوادگی تان دچار اختلال خواهد شد.

یادمان باشد، حتما لازم نیست تلفن خود را در حین مکالمه لمس کنیم تا روی رابطه ما با دیگران تأثیر منفی بگذارد. تحقیقات نشان داده است که تنها وجود تلفن در دستان یا کنار ما باعث می‌شود همسر، فرزند، خانواده یا دوستان و همکارانمان ارتباطات  کمتری با ما داشته باشند.زیرا بدون چک کردن تلفن نمی توانیم شام، ناهار یا صبحانه مان را تمام کنیم. این نشانه‌ای از دلهره و ترسی واقعی در ماست.  ترسِ از دست دادن تماس، پیام یا پست جدیدی در شبکه های اجتماعی. 

اما چگونه می توان با این عادت نادرست مقابله کرد

هنگام غذا خوردن و مواردی مانند دورهمی ها و نشستن در کنار خانواده یا جلسات کاری  تلفن خود را از دسترس خود دور کنیم. 

سعی کنیم دائما خودمان را در مورد اعتیاد به تلفن  به چالش بکشیم وگاهی با حذف تلفن همراه  میزان اعتیاد خود را به این تکنولوژی ارزیابی کنید‌.

تلاش کنیم بیشتر مواقع بجای سرگرم شدن و چرخیدن در فضاهای مجازی کتاب بخوانیم، جدول حل کنیم و با افراد خانواده و یا دوستان درمورد مسائل علمی وفرهنگی و اجتماعی صحبت کنیم و درمباحث و دورهمی ها ارتباط بیشتری با افراد برقرارکنیم.

خود را ملزم به سرگرم شدن در یک رشته ورزشی کنیم و یا با  ثبت نام در باشگاههای ورزشی و استخرها در ورزش های جمعی  شرکت کنیم تلاش کنیم وقتی از محل کار به منزل برمی گردیم یا در یک دورهمی خانوادگی یا دوستانه شرکت می کنیم از تلفن همراه فقط به عنوان یک وسیله برای تماس های ضروری استفاده کنیم .

مطالعات زیادی نشان داده است که سردی روابط خانواده ها، مثل رابطه همسران، رابطه فرزندان با والدین و بلعکس و بسیاری از روابط دوستانه مدت هاست که بخاطر سرگرمی های مجازی دچار تحدیدهای جدی شده است و عواطف انسانی بشدت تحت تاثیر این سرگرمی قرارگرفته است.

اگرچه نگارنده معتقداست همکنون هم برای بازگشت به جهان ارتباطی واقعی و دنیای زیبای روابط دوستانه وگفتگوهای حقیقی بسیار دیر است اما بقول گفتنی” ماهی را هر وقت از آب بگیریم تازه است”.

باید همه ما بخصوص رسانه ها تلاش کنند خطرات این اعتیاد را به همدیگر و جامعه گوشزد کنند.

درجهانی که تکنولوژی ، آپارتمان ها ، اتومبیل های شخصی و از همه مهم تر تلفن هایی با امکان حضور در فضاهای مجازی روز به روز ما را تنها تر می کند بهتراست هر کدام از ما به روشی درست راهی برای مبارزه با این فاصله گرفتن ها را پیدا کنیم و تلاش کنیم از با هم بودن هایمان لذت ببریم.

بخصوص که در چندسال اخیرتجربه تلخ مرگ میلیون ها نفر درجهان به دلیل بیماری کرونا به ما نشان داد که “گاهی چقدر زود دیر می شود” و ما حتی فرصت خداحافظی با عزیزانمان راپیدا نمی کنیم، ویروسی که حسرت درآغوش گرفتن و بوسیدن عزیزانی که از ما گرفت را بردلمان گذاشت و بسیاری از مردم جهان چه غریبانه به خاک سپرده شدند و حتی اجازه داده نشد نزدیکترین افراد زندگی شان با آنها وداع کنند .

با این تجربه تلخ امروز باید دوست داشتن ها وهمراه بودن ها و فرصت گفتگوها و دورهمی ها بسیار ارزشمند ترشده و مردم قدر لحظاتی راکه می توانند با هم باشند بیشتر بدانند.

به امید روزی که خانه مادربزرگ ها دوباره احیا شود و سفره های چند ده متری دوباره آماده پذیرایی از صمیمیت ها شود، چای تازه دم درخانه ها منتظر دورهمی ها باشد و صدای خنده ای دسته جمعی و شوخی های دسته جمعی تا نیمه های شب گوش آسمان را کرکند.

به امید برگشتن به جهان دوست داشتن های واقعی ، دیدارهای واقعی وگفتگوهای واقعی.

مهرناز آزاد

۸ آذرماه ۱۴۰۱

انتهای پیام/*