مطبوعات محلی همچنان در سرگردانی ناموفق رقابت با مطبوعات سراسری
دکتر مهرناز آزادبه گزارش خبرنگار پایگاه خبری احوال نیوز؛ دکتر مهرناز آزاد، شاعر،نویسنده ، روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل فرهنگی واجتماعی در گفتگو با پایگاه خبری احوال نیوز در رابطه با اینکه مطبوعات محلی همچنان در سرگردانی ناموفق رقابت با مطبوعات سراسری هستند،عنوان نمود:
مطبوعات محلی با سازوکاری که دارند، هرگز نمی‌توانند با مطبوعات سراسری رقابت کنند و موضوع رسانه های محلی و تقابل منافع آنها با رسانه‌های سراسری یکی از معضلات همیشگی رسانه‌های این حوزه بوده است.
سوال اینجاست که محلی‌گرایی تا چه اندازه به ما اجازه می دهد، تا به مسائل ملی و جهانی نیز نزدیک باشیم. به زبانی ساده تر، فضای رسانه های محلی تا چه اندازه آماده است تا بتواند نگاه ملی خود را در رسانه های محلی قدرتمندتر به نمایش گذارد. البته مساله مهم تر نیز این است که رسانه‌های محلی چگونه می‌توانند روی پای خود بایستند.
با این پیش فرض و با توجه به اینکه مطبوعات محلی جنبه هویت بخشی دارند، قطعا یک تشکل مدنی می‌بایست پیگیر مسائل رسانه‌های محلی باشد تا بخشی از مشکلات آنها را درکوتاه مدت حل کند.
ما به عنوان پژوهشگر تنها می توانیم به صورت تئوریک مسائل را مطرح و واشکافی و آسیب شناسی کنیم. اما در اجرایی و عملی کردن آنها افرادی باید پاپیش بگذارند که با گوشت و پوست خود درگیر این مسائل هستند و مشکلات این نشریات را از نزدیک دیده و حتی خود به این مشکلات دچارند.
با تجربه سی ساله خدمت اینجانب در مجموعه مطبوعات محلی آنچه به وضوح احساس می شود این است که این مجموعه ها نیاز به آموزش های به روز دارند.
و به نظر اینجانب در اولین گام، تشویق دانشجویان این حوزه برای هدایت پایان نامه های آنها به سمت نشریات محلی، می تواند کمک موثری باشد تا نتیجه این پایان نامه ها، آموزش های جدید با محتواهای تقویت شده و تایید شده از سوی دانشگاهها را درحوزه رسانه ها و مطبوعات محلی پیاده سازی نموده و جریان تازه ای از اطلاعات مطبوعاتی در نشریات محلی ایجاد و این مطبوعات با به چالش کشیدن خود و شناختن ضعف ها و قوت ها، خود را ارتقا بخشند.
نکته بعدی این است که به وضوح می توان دید، مطبوعات محلی نیز در چند سال اخیر مانند مطبوعات سراسری تحت تاثیر تحولات تکنولوژیک در حوزه رسانه قرار گرفته اند و همچنین دچار تحول مفهومی و کارکردی نیز شده‌اند، که باید هم می‌شدند و به همین دلیل دیگر نمی توان نگاه سنتی به مطبوعات محلی داشت. البته از ابتدای پیدایش مطبوعات در شهرستان‌ها انتشار یک روزنامه باعث هویت شهر و برای اهالی غرور انگیزبوده است و هنوز هم اینگونه است. زیرا مطبوعات محلی جنبه هویت بخشی دارند که این خود مساله ی بسیار مهمی است. بنابراین باید به گونه ای عمل نمود تا با ارتقاء بخشی و تقویت محتوا و جذابیت مطالب و سرعت در انتقال اطلاعات این حس غرور در این مطبوعات، نگهداری و حتی تقویت شود.
با تمام این مسائل یادمان باشد که از شروع فعالیت مطبوعات محلی به صورت سنتی بسیار فاصله گرفته ایم و تکنوژی ارتباطات با چنان سرعتی حرکت کرده اند که همکنون هم بسیاری از ما از توان تکنولوژیکی فرزندان خودمان عقب تر هستیم و آنها بیش از ما به اخبار و اطلاعات دسترسی دارند و درست و دروغ بودن این اطلاعات اصلا برای آن ها مهم نیست، زیرا آنچه بهترین تاثیر را روی مخاطب می گذارد، خبر اول و منبعی است که توسط آن، خبر را دریافت نموده اند و متاسفانه در حال حاضر منابع غیررسمی زیادی در فضاهای مجازی مامور انتشار این اخبار و اطلاعات به جامعه هستند. بنابراین الویت دیگر مطبوعات محلی پیدا کردن حلقه گمشده‌ای است که مطبوعات محلی را از سرعت و قدرت اطلاعات دور نگه می دارد، که باید به دنبال آن گشت و به عقیده نگارنده این حلقه مفقوده استخراج نیازها و اولویت‌های توسعه محلی و ارائه آن به مخاطبین است.
از طرفی واقعیت این است که مطبوعات محلی با سازوکاری که در حال حاضر دارند، هرگز نمی‌توانند با مطبوعات سراسری رقابت کنند. چه از نظر خبر چه گزارش‌نویسی و ….. اما مزیت نسبی این مطبوعات دسترسی به مسائل محلی است که مطبوعات سراسری نسبت به آن غفلت دارند. این خود نقطه قوت بسیار بزرگی است، که مطبوعات محلی را از مطبوعات سراسری متفاوت می کند. اما تا زمانی که این مطبوعات تلاش کنند نسخه ضعیفی از یک رسانه سراسری باشند، همچنان ضعیف خواهند ماند و قادر نیستند از نقاط قوت خود برای ارتقاء نشریه های محلی به نفع خودشان بهره ببرند.
البته باتوجه به اینکه همچنان معتقد هستم عصر رسانه‌های کاغذی به سرنیامده و نسخه‌های چاپی هنوز هم کارکردهای خود را دارند اما در همه جای جهان شاهد افت تیراژ نسخه‌های کاغذی هستیم و دلیلش هم دسترسی به نسخه‌های دیجیتال است. بنابراین نباید انتظار تیراژ چند ده هزارتایی از نشریات محلی و سراسری را داشت.
یادمان باشد” روزنامه نگاری تاریخ روزمره یک کشور است” حال اگر قرار است مطبوعات محلی به اولویت های توسعه‌ای خود بپردازند چند پیش شرط لازم دارند که یکی از آنها انجام حرفه‌ای کارها و خروج از حالت آماتوری است.
متاسفانه بخش اعظمی از نشریات محلی ما چه به لحاظ فرم و چه به لحاظ محتوا، شکل و شمایل خوبی ندارند، که این باعث افت اثرگذاری آنها می شود و بعضا بشدت آماتورند زیرا همیشه رویکرد حرفه‌ای، هزینه دارد اما مدیر مسئولان ما باید بدانند که با مدیریت خوب می‌توان هزینه‌ها را نیز مدیریت کرد و خروجی با کیفیتی فراهم آورد.
نکته بعدی که لازم دیدم راجع به آن صحبت کنم استقلال نسبی یک نشریه محلی است. متأسفانه بسیاری از مطبوعات محلی ما علی‌رغم اینکه خوشبختانه غیردولتی هستند، اما عملا خود را وابسته به دستگاه‌ها و نهادها می‌‌کنند. مطمئنم دلیل اصلی این مسئله ضعف بنیه مالی آنها است. اما یادمان باشد جلب این حمایت ها به قیمت از دست رفتن استقلال حرفه‌ای آنها نشود و مطبوعات محلی را تبدیل به بولتن های محلی نکند.
فقر نیروی انسانی هم مشکل دیگری است که این رسانه‌ها را تهدید می‌کند.شاید استفاده از دانشجویان برای سرشکن کردن هزینه ها کار درستی باشد، که البته هست، اما رسانه های محلی با کمی اعتماد به نفس و خود باوری می‌توانند از این ظرفیت ها استفاد کنند و از همین دانشجویان با آموزش به موقع نیروهای خبره بسازند. نیروهایی جوان، توانمند، نخبه و با یک دنیا ایده که می توانند نشریه های محلی خود را به حد اعلای پیشرفت برسانند و گاها آنها را متحول کنند.
به عنوان نکته آخر هم یاد آوری می کنم که مطبوعات محلی باید تولیدکننده باشند نه مصرف‌کننده. ۹۰ درصد محتوای رسانه‌ای محلی ما کپی پیس است. اگر اینگونه باشد فلسفه وجودی آنها زیر سوال است. گذشت، دورانی که خبرگزاری واسطه بود، امروز هر خبرگزاری خود یک رسانه است. به همین دلیل مطبوعات محلی نمی‌بایست مصرف کننده ی صرف باشند. همانطور که پیش از این هم گفتم تنها مزیت نسبی مطبوعات محلی همین تولیدات محلی است که متأسفانه همچنان شاهد کار خلاقانه ای در رسانه های محلی نیستیم.
الهه کمالی
انتهای خبر/*
